پیش فرض های روانشناسی اسلامی |
---|
تعداد صفحات: 22 |
نوع فایل ضمیمه: word |
حجم فایل: 102 kb |
پیش فرض های روانشناسی اسلامی
در این قسمت تحقیق با عنوان پیش فرض های روانشناسی اسلامی به صورت فایل Word برای دانلود ارائه شده است.
قسمتی از متن پروژه را در زیر نشان داده شده است.
مقدمه
اين نوشتار، گام ديگرى است در پى آنچه پيشتر، در مقالهاى تحت عنوان «هويت علم دينى» مطرح شد. (۱) در آنجا سخن از امكان پديد آوردن «علم دينى» بود و كوشيديم نشان دهيم كه على رغم برخى از تصوراتى كه در اين باب وجود دارد، مىتوان معناى موجهى براى مفهوم «علم دينى» ارائه كرد كه هم با هويت علم تجربى سازگار است و هم با هويت دين. اكنون برآنيم سخن را از مساله عام علم دينى به قلمرو خاصى از آن يعنى روانشناسى اسلامى معطوف كنيم. اما در اين مجال، از امكان پديد آمدن روانشناسى اسلامى سخن نخواهيم گفت، بلكه با تكيه بر آنچه قبلا تبيين شد، به بررسى اين مساله خواهيم پرداخت كه براى بنا كردن اين نوع روانشناسى، چه بايد كرد؟
در مبحث «هويت علم دينى» آمده بود كه، پيشفرضهاى هر عالم، در تكوين نظريه وى نقشى بنيادين دارد; و نفوذ اين نقش را مىتوان هم در مفاهيمى كه عالم براى تبيين پديده مورد نظر مورد استفاده قرار مىدهد بوضوح ديد، هم در مدلها و هم در روش فرضيهپردازى او. حال، براى پاسخ گفتن به اينكه اين همه، در ساختار يك روانشناسى اسلامى چه صورتى خواهد داشت، بايد قبل از آن، به سؤال ديگرى پاسخ گفت، و آن اينكه: «بر اساس آنچه در منابع و متون اصلى اسلامى آمده است، چه پيشفرضهايى را مىتوان براى بنا كردن روانشناسى اسلامى، در نظر گرفت؟» اين پيشفرضها، خود مىتوانند اقسام مختلفى داشته باشند، اما آنچه در نوشتار حاضر مورد توجه است، پيش فرضهاى مربوط به «موضوع» روانشناسى است و پيشفرضهاى ديگر، همچون پيشفرضهاى روش شناختى و نظير آن نيز متعاقبا مورد بحث قرار مىگيرد.
نظريههاى روان شناختى معاصر، هر يك به دليل داشتن پيشفرضهاى معينى در باب موضوع روانشناسى، راه خاص خود را پيش گرفتهاند و از نظريههاى ديگر متمايز شدهاند. فى المثل فرويد، بنيانگذار سنت روانكاوى، به دليل (rductive) خويش و جذبه شديد نسبتبه علم تحويل گرايانه (energntic) در نظر فيزيك، موضوع روانشناسى و روانكاوى خود، يعنى روان آدمى را، به منزله يك «نظام نيرو» گرفت. از اين رو، فرويد فرايندهاى روانى را به منزله فعل و انفعالات انرژى به مفهوم فيزيكى آن لحاظ كرد (البته بعدها فرويد به دليل نقص علم زيستشناسى وفت، زبان غايت انگارانه را نيز وارد نظريه خويش كرد). در مقابل، روانشناسى ,(computational psychology) راه ديگرى را در پيش گرفته است. شناختى، بويژه رويكرد كامپيوترى آن طبق اين ديدگاه، نظام روان آدمى، نه يك نظام انرژى، بلكه نظامى اطلاعاتى است. اين پيشفرض روان شناختى، به (infonrmational sciences) اتخاذ شده است. طبق اين ديدگاه، دنبال پيشفرضها و موفقيتهاى علوم اطلاعاتى حتى مطالعات فيزيولوژيك و عصب شناختى بايد بر حسب اطلاعات انجام پذيرد; و به عبارت ديگر، مغز به منزله نظامى «فيزيكى» يا «نيرويى»، مورد اعتنا نيست. (۲) بررسى نظريههاى معاصر از اين حيث، مجال ديگرى مىطلبد، در اين جا آنچه مورد نظر است، اشاره به اين نكته است كه چگونه پيشفرضهاى مربوط به موضوع روانشناسى، تقديرهاى مختلفى براى نظريههاى روانشناسى فراهم مىآورد.
حال، سؤال اصلى مقاله اين است كه با توجه به آنچه در متون اصيل اسلام راجع به انسان گفته شده، چه موضوعى را مىتوان براى روانشناسى در نظر گرفت؟
در اين باب، پيشنهادهايى وجود دارد كه نخستبه بررسى آنها خواهيم پرداخت و سپس ديدگاه خود را در اين باره كه چه چيزى را بايد به منزلهه موضوع مطالعه روانشناسى در نظر گرفت، بيان خواهيم كرد پيشنهادهاى مورد بررسى عبارتند از: «روح»، «نفس»، و «فطرت».
فهرستی از عناوین این تحقیق در زیر آمده است:
- فرضيه روح
- فرضيه نفس
- فرضيه فطرت
- عمل، موضوع روانشناسى اسلامى
- عمل و مبادى آن
- نمودار ۱: مدل اصلى عمل
- نمودار۲: مدل كامل عمل
- منابع
پیش فرض های روانشناسی اسلامی |
---|
تعداد صفحات: 22 |
نوع فایل ضمیمه: word |
حجم فایل: 102 kb |