| اثرات اکولوژیک جاده های جنگلی بر جنگل | |
| تعداد صفحات | ۲۴ |
| نوع فایل | Word |
| حجم فایل | ۵۵ Kb |
اثرات اکولوژیک جاده های جنگلی بر جنگل
در این قسمت پروژه با موضوع اثرات اکولوژیک جاده های جنگلی بر جنگل به صورت فایل word برای دانلود ارائه شده است.
قسمتی از متن پروژه در زیر نشان داده شده است.
۱- جاده های جنگلی
۱-۱- اهمیت جاده های جنگلی
اداره ی موفقیت آمیز یک ،جنگل تحت پوشش طرح جنگلداری تحقق می یابد. هرگونه دسترسی به جنگل و كلاً تحقق اهداف جنگلداری در گرو وجود شبکه جادههای جنگلی میباشد (نوری، ۱۳۹۱). جاده از عوامل مهم ارتباطی به شمار آمده و عدم وجود این عامل اساسی در یک منطقه از شاخصهای توسعه نیافتگی محسوب می شود. در مدیریت منابع طبیعی وجود جاده های استاندارد با تراکم مناسب بخصوص در جنگلهای تجاری نظیر جنگلهای منطقه خزری باعث مدیریت مناسب این منابع و بهره برداری مناسب همراه با پرورش شایسته ی این منابع بر اساس اصول جنگل شناسی خواهد شد. در ابتدا جاده ها تنها به منظور تولید چوب طراحی میشدند اما امروزه با بالا رفتن آگاهی و روشن شدن سایر ارزشهای جنگل، خدمات و تولیدات غیر چوبی آن هم در طراحی شبکه جاده منظور می شود. جاده ها برای فعالیتهای مختلف از جمله مدیریت منابع ،چوبی حفظ حیات وحش تفریح و تفرج مبارزه با آفات و بیماریها و مقابله با آتش سوزی ضروری میباشد (آوون و همکاران، ۲۰۱۰). در صورت هماهنگ بودن شبکه جاده در طرح جنگلداری با اصل حداکثر پوشش و حداقل طول جاده موفقیت اقتصادی و پایداری طرح تضمین خواهد شد.
۲-۱- لزوم احداث جاده های جنگلی
دلایل متعددی برای احداث جادههای جنگلی وجود دارد که برخی از آن عبارتند از:
- تسهیل و تسریع مدیریت عملیات پرورشی جنگل
- حفاظت مؤثر از جنگل که برای مثال از طریق مقابله با آتش سوزی مبارزه با آفات و حشرات مدیریت حیات وحش و غیره صورت میگیرد.
- اکوتوریسم
- توسعه جنگل و جنگلداری
- حداکثر کردن ارزش افزوده تولیدات و جلوگیری از ضایعات محصولات جنگلی
- نگهداری اکوسیستم و حداقل رساندن تخریب
همان طور که مشاهده شد احداث جادههای جنگلی صرفاً به دلیل مسائل مربوط به حمل و نقل چوب نبوده و موارد مهم دیگری را نیز در بر میگیرد.
۳-۱- اثرات جاده های جنگلی
باید توجه داشت که انتخاب مسیرهای نامناسب برای احداث جاده میتواند اثرهای منفی زیست محیطی گسترده-ای را به دنبال داشته باشد. از این رو جا دارد که مسیرهای جاده با توجه به ویژگیهای زیست محیطی مناطق و رعایت اصول آن طراحی شوند (درویش صفت و همکاران، ۱۳۸۶). جاده سازی برای مدیریت و استفاده بهینه از خدمات جنگل ضروری است ولی برای احداث جاده با هدف دسترسی به تمامی نقاط جنگل باید اقدام به ایجاد برشهای نواری و قطع درختان موجود در مسیر کرد (نکویی مهر و همکاران، ۱۳۸۵). از این رو هر چند جاده سازی برای مدیریت جنگل و استفاده بهینه از آن ضروری است. با این حال یکی از مخرب ترین و پرهزینه ترین فعالیتهای جنگلداری محسوب میشود. در ارزیابی هزینه های جاده سازی یکی از مهمترین موارد برای هزینه ساخت هر کیلومتر جاده جنگلی هزینه ی از دست رفتن رویش ناشی از قطع درختان محدوده حریم است. همچنین قطع کردن درختان در مسیر جاده باعث کاهش ریزش برگها از درختان و در نتیجه کاهش لاشبرگ میشود (ماکینسی و همکاران، ۲۰۰۶). مقدار لاشبرگ در حاشیه جاده علاوه بر ریزش برگها متأثر از سرعت تجزیه ی آنها می باشد که در نتیجه سرعت تجزیه ی لاشبرگها هم متأثر از دما و رطوبتی است که در اثر ساخت جاده دچار تغییرات میشود (ملیلو و همکاران، ۱۹۸۲). اثر حضور درختان و تاج پوشش حاصل از آنها بر جریان هوا تغییرات دما و رطوبت هوا رژیم آبی و رطوبت خاک و همچنین تبادل مواد شناخته شده است (بارنس و همکاران، ۱۹۹۷). بنابراین، هرگونه تغییر در تاج پوشش میتواند تغییرات قابل توجهی را در اکوسیستمهای جنگلی سبب شود.
کاهش درجه تراکم تاج پوشش و رقابت نوری در حریم جاده امکان دسترسی به تشعشعات خورشیدی را برای انواع گیاهان فراهم میکند (لامونت و سوشال، ۱۹۸۲). به این ترتیب میزان تراکم و موجودی حجمی گیاهان پیرامون جاده با استقرار گونه های سریع الرشد و نور پسند نظیر توسکا، خرمندی، تمشک و …. افزایش می یابد (لامونت و همکاران ، ۱۹۹۴).
قطع درختان هنگام ساخت جاده های جنگلی باعث افزایش میزان نور، فعالیت فتوسنتزی اشکوب زیرین و بالا رفتن دما در حاشیه جاده میشود (بژلی و همکاران، ۲۰۰۳). بنابراین باعث تغییرات میکرو و احتمالاً ماکروکلیمایی شده و از این طریق بر روی میزان رطوبت خاک و اشکوب علفی مجاور هم تأثیر می گذارد. از آنجا که پایداری طولانی مدت اکوسیستمهای جنگلی وابسته به حفظ کیفیت خاک است، آگاهی از وضعیت خاکهای مناطق جنگلی و بررسی آثار فعالیتهای صورت گرفته بر خصوصیات خاک بسیار مهم و در مدیریت جنگل مؤثر است. خواص خاک مانند عمق، تراکم، ظرفیت نفوذ پذیری، قابلیت نگهداری آب، غلظت مواد مغذی، تهویه هوا، میکروکلیما و در نتیجه عملیات جاده سازی تغییر می کند.
در حاشیه جاده های جنگلی و بریدگیهای شیبدار و ناملایم، خاک از نظر مواد غذایی فقیر بوده در نتیجه رشد قطری و ارتفاعی درختان کاهش می یابد. گاهی اوقات هم رویش در بالادست و پایین دست جاده به دلیل کاهش رقابت و عمق بیشتر خاک افزایش پیدا می کند. زهکشی نامناسب نیز میتواند باعث افزایش آب زیرزمینی شود که این مسئله از طریق تغییر رطوبت خاک موجب مرگ درختان می شود (اسمیت و واز، ۱۹۸۰). از آنجائی که تأثیرگذاری اکولوژیکی ناشی از ساخت و ساز جاده ی جنگلی در سطحی فراتر از عرض جاده ی جنگلی رخ میدهد، این احتمال وجود دارد که به دلیل زیرورو شدن خاک و فراوانی ازت و نیز ایجاد آرایشی پیوسته از حفرات تاج پوشش در امتداد راههای جنگلی و در نتیجه افزایش تعداد برگهای درختان و توانایی فتوسنتز، تا حدودی تنوع زیستی ابعاد و اندازه درختان و موجودی حجمی تودههای اطراف جاده های جنگلی افزایش یافته و بدین ترتیب بخشی از کاهش توان تولید رویشگاه (در اثر احداث جاده) بسته به جهت شیب و گونه های مختلف درختی جبران
میشود (حسینی، ۱۳۸۷).
یکی از تغییرات اساسی که با تغییر سیمای سرزمین همگام شده قطعه بندی زیستگاه است. زیستگاه قطعه بندی شده لبه های بیشتری را نسبت به زیستگاه پیوسته دارد. از آنجا که شرایط محیطی مانند نور دسترس و رطوبت خاک به عنوان موانع محیطی رفتار کرده و روی استقرار گونه های غیربومی اثر میگذارند (نوسوم و نوبل ، ۱۹۸۶)، بنابراین لبه های جاده نسبت به محیطهای داخل جنگل به هجوم گونه های غیر بومی آسیب پذیرتر است و گونه های بومی آنها از دست میرود (واتکینس و همکاران، ۲۰۰۳). به دنبال شرایط محیطی ایجاد شده، کنار جاده برای حضور برخی گونه ها نامناسب است، پس با دور کردن آنها جاده ها میتوانند به عنوان یک فیلتر پراکندگی عمل کنند (آون و همکاران، ۲۰۱۰). بسته به شدت و میزان تأثیرات تراکم و تجمع جوامع گیاهی دستخوش تغییرات
می شوند (بژ کلی و همکاران ۲۰۰۳).
جاده ها از طریق فراهم کردن زیستگاهی جدید برای رشد و مجرایی برای پراکندگی بذور به وسیله ی باد یا وسایل نقلیه به معرفی گونه های بیگانه میپردازند (فورمن و همکاران، ۲۰۰۲). کنار جاده با بالاترین سطح تخریب توأم با شرایط خاص رویشگاهی مانند تخریب خاک، آشکارسازی نور و خاکهای مرطوب برای گونه های غیر بومی و همچنین گونه های غیر جنگلی مطلوب هستند (پاراندس و جونز، ۲۰۰۰). تخریب و به هم خوردگی ناشی از ساخت جاده های جنگلی حتی میتواند تا فواصل دورتری از گپ جاده ای گسترش یابد (ویلیامس، ۱۹۹۰). بسیاری از گونه های غیر بومی ممکن است بعد از ساخت جاده در حاشیه های آن تجمع یابند و با فاصله گرفتن از لبه ی جاده و حرکت به سمت عمق جنگل کاهش یابند (آرولو و همکاران، ۲۰۰۵). تمرکز و تجمع بالای گونه های گیاهی غیربومی نزدیک کریدور در انواع مختلف زیستگاه ها مشاهده شده است و این موضوع به این اشاره دارد که لبه های به عنوان میکروزیستگاه هائی برای گونه های غیربومی به شمار آمده و اثر گونه های غیربومی روی زیستگاههای مجاور ممکن است تا مسافتهای دوری از لبه ی کریدور توسعه پیدا کند.
برای بقاء هر نوع پوشش گیاهی به ویژه برای بقاء و امکان بهره دهی درختان جنگلی همیشه امکان زادآوری اهمیت ویژه ای از نظر احیاء جنگل دارا میباشد. در حاشیه جاده تا ۳-۲ متری اطراف آن نسبت به عمق جنگل کاهش زادآوری گونه های درختی مشاهده میشود (بلینچون و همکاران، ۲۰۰۷). همچنین تغییر تجدید حیات جنگل به دلایلی مانند باز شدن تاج پوشش درختی و تغییر در رژیم نوری در اثر ساخت جاده و جابجایی و به هم خوردگی خاک در شیروانی های آن باعث تغییر بر روی ترکیب و تنوع گونه ای می شود (بورینگ و همکاران، ۲۰۰۶).
فهرست عناوین
۱- جاده های جنگلی
۱-۱- اهمیت جاده های جنگلی
۲-۱- لزوم احداث جاده های جنگلی
۳-۱- اثرات جاده های جنگلی
۲- اهمیت بررسی پوشش گیاهی و رابطه آن با عوامل محیطی
۳- اهمیت خاک
۱-۳- خصوصیات فیزیکی خاک
۱-۱-۳- درصد رطوبت و درصد رطوبت اشباع
۲-۱-۳- جرم مخصوص ظاهری
۳-۱-۳- جرم مخصوص حقیقی
۴-۱-۳- بافت خاک
۵-۱-۳- درصد تخلخل
۲-۳- خصوصیات شیمیایی خاک
۱-۲-۳- اسیدیته خاک
۲-۲-۳- ماده آلی خاک
۳-۲-۳- هدایت الکتریکی خاک
۴- پیشینه تحقیق
۱-۴- مطالعات انجام شده در ایران
۲-۴- مطالعات انجام شده در خارج از ایران
منابع
| اثرات اکولوژیک جاده های جنگلی بر جنگل | |
| تعداد صفحات | ۲۴ |
| نوع فایل | Word |
| حجم فایل | ۵۵ Kb |